Er zijn heel wat ouders met hun pubers gekomen op deze avond van Thebe- Extra. Dat is top, want het gaat over pubers en hun omgang met geld. Eef van Opdorp, bekend van het TV programma Uitstel Executie, betrekt haar publiek met veel humor. En Luuk Touw van Thebe –Extra helpt haar. Voorvallen en gedachtes over geld zijn voor iedereen heel herkenbaar. Daar kan je goeie grappen over maken! Meteen leer je wat geld eigenlijk is, en hoe je de valkuilen vermijdt.

Door Ruth Wilmans

Eigen bedrijf

Dylan van 10 jaar zit ook in de zaal, samen met zijn moeder. Hij vertelt dat hij al een eigen snoepbedrijf is begonnen en daar ook geld mee verdient. “Ik verkoop aan de kinderen die van voetbal komen of aan kinderen uit de straat”, zegt hij en schetst hoe hij een eigen bedrijf is begonnen. “Ik zag het steeds op social media en dacht, tja waarom niet? Ik had 50 euro en leende van mijn ouders hetzelfde bedrag om te kunnen starten. Het is wel veel werk hoor! Maar gelukkig helpen mijn ouders met hoe ik het kan doen. Ik heb grote plannen, zoals een winkeltje en een website.” Dylans moeder vult aan dat het thuis een goede gelegenheid is om met Dylan over geld te praten.

De keukentafel

“Geld is vrijheid, is de wijze les. Geld is vooral genieten van. Dat zit hem niet in spullen maar vooral in ervaringen, en die kosten soms ook geld. Mooie momenten met elkaar beleven, dat is heel belangrijk”, zegt Eef. “En praat over geld aan de keukentafel en leer kinderen ermee omgaan. Vanaf 12 jaar kunnen ze dat goed. Kinderen die het van hun ouders leren, hebben later minder moeite met rondkomen. En ze zijn daarom gelukkiger. Wie wil dat nu niet voor zijn kinderen?” Verder legt ze uit dat het niet alleen gaat over praten, maar vooral over wat je doet en hoe de ouders zelf omgaan met geld. “We zijn als mensen heel gevoelig voor de verleidingen om ons heen, ons brein reageert vliegensvlug op afbeeldingen van lekker eten of drinken. Ook onze emoties zijn sterk gekoppeld aan geld. Erbij horen of gewaardeerd worden is een sterke drijfveer om geld uit te geven wat je niet hebt.”

Impulsbeheersing

Onze ‘stopknop’ van ons rationele brein is maar erg klein en soms erg moeilijk te vinden. We vallen bijvoorbeeld voor reclames die ons veel korting voorspiegelen. Reclames met mooie vrouwen spiegelen ons voor dat we die vrouw bij het ijsje krijgen, hoewel we natuurlijk rationeel weten dat dat niet zo is. De wetenschap, in dienst van de reclame, heeft heel goed onderzocht welke prijs acceptabel is, en hoe je geldpijnpunten oplost. Bij de Ikea bijvoorbeeld staan na de kassa, de hotdogs en ijsjes beschikbaar voor een klein prijsje. Dit is niet voor niets. Dit is troostvoedsel. Je lost er je geldpijnpunten slim mee op, natuurlijk nadat je de te dure rekening hebt betaald. Je gaat dan toch tevreden naar huis.

Tips

“Laat er altijd meer geld in komen dan er uitgaat”, zegt Eef. “Leer 10% van je inkomsten sparen. Zorg voor overzicht en inzicht in de ins en outs. Laat je kinderen weten wat alles kost. Laat ze bijvoorbeeld regelmatig de boodschappen doen en dan zelf koken. Geef ze zakgeld en kleedgeld waar ze het mee moeten doen. Geef niets extra. Spreek aan de keukentafel ook over de gevaren, zoals online gokken, wat nu toegelaten is in Nederland. Verzin ook een truc dat je niet aan je spaarpot komt. Want geld is fijn, niet op zichzelf, maar geld is vrijheid.

Zakkenrollers

En dan mag de zaal, ouders en pubers, de beste tip bedenken. Dat zijn er een heleboel. “Koppel je creditcard nooit aan een online spel van een kind.” “Koop het product niet als je het geld niet hebt”, wordt gezegd. “Als je iets wilt kopen, loop eerst even een rondje en denk na”, is een hele belangrijke in verband met impulsbeheersing. Stel jezelf de vraag; heb ik het wel nodig? Wil ik niet iets ander met mijn geld doen? Is het echt wel zo leuk? “En spaar voor een doel met gevoel”, is ook een fijne tip. Een zak zakkenrollersnoep is de beloning voor de beste tip. Die snoepjes worden uitgebreid uitgedeeld. Thebe-extra heeft met deze avond echt een snaar aangeroerd bij het publiek.