Deze week een foto van het interieur van de JAL.

Deze week presenteren wij jullie een foto welke gemaakt is in Dongen. Hoezo, waar dan, hoor ik jullie nu al zeggen. Laat ik jullie uit de brand helpen…de foto is gemaakt in een ruimte van een oude schoenenfabriek in de St. Jozefstraat: de JAL.

“De Schoenenfabriek J.A. Ligtenberg te Dongen was een Nederlandse schoenenfabrikant. Het door Huib Frankefort ontworpen rijksmonument de JAL schoenen fabriek (1924) is een icoon in het Brabantse dorp Dongen

De onderneming begon in 1881 als handwerkbedrijf. Ze was opgericht door Johannes Antonie Ligtenberg. De productie omvatte aanvankelijk vooral zeelaarzen en vetleren werkschoenen die onder meer in Rotterdam afzet vonden. Na enkele jaren breidde de onderneming haar assortiment uit met luxe herenschoenen. Rond 1900 vond de omschakeling naar het machinaal bedrijf plaats, gestimuleerd door Kees Ligtenberg. Naast Kees kwamen vervolgens ook zijn broers Janus, Piet, Henri en Antoon in het bedrijf te werken. In 1915 bedroeg de weekproductie ruim 2000 paren.

Na de dood van de oprichter, in 1918, zetten de vijf gebroeders de zaken voort. In 1931 werd een bestaande plaats- en branchegenoot, schoenfabriek C & A Riemslag, overgenomen. Naast de schoenen onder het merk Jal werden hier jongens- en herenschoenen onder het merk Cowboy geproduceerd.

Na de Tweede Wereldoorlog trad een derde generatie toe tot de leiding. In 1956 werkten er 300 personen. In 1981 kon nog net het eeuwfeest gevierd worden voordat de fabriek haar deuren sloot.” (wikipedia)

Sindsdien heeft de fabriek geen permanente bestemming meer gehad en is het gebouw in groot verval geraakt. In 2018 won Wenink Holtkamp Architecten, samen met opdrachtgever Hazenberg / Nico de Bont  T.B.I. de tender voor de herontwikkeling van het gehele terrein. Ook het terrein heeft hoge cultuurhistorische waarde doordat het grenst aan het bijzondere landschappelijke Park De Bergen, een plek met bos en zandverstuivingen, midden in ons mooie dorp.

Maar nu weer even terug naar de foto. De maker is Koos Schenk en werkt graag in zwart/wit. We zien een bijna symmetrisch opgebouwde foto van een trap met een witte roos. Die roos is daar uiteraard bewust neergelegd om iets extra’s aan de foto toe te voegen, hetgeen ik wel onderschrijf. Alleen over de plek waar je die roos weglegt kun je in discussie gaan: uit het midden en/of onderaan de trap. De maker heeft echter hiervoor gekozen. Binnen de club werd er ook nog gesproken over de betonnen pilaar boven de rechter trapzuil. Deze zou beter weg kunnen zijn en maakt de foto wellicht sterker. Misschien tijdens de opname over het hoofd gezien, maar in de nabewerking is dit niet al te moeilijk.

Koos, bedankt voor jouw foto. En dat nou juist iemand van buiten Dongen zo’n foto heeft gemaakt.

Bent u geïnteresseerd? Neem contact op met Henk van Roode: henkvanroode@ziggo.nl