Kandoel, de naam is al verschillende keren gevallen in mijn stukken in dit weekblad, maar wat betekent nu die naam. De k is van Ken en Geniet, de a van Ambrosius en de n van Natuur en milieu Dongen. Doel is tweeledig de natuurtuin ligt vlakbij de Doelstraat, maar nog belangrijker is het doel van de tuin. Als Natuurvereniging Ken en Geniet beheren we dit stuk grond nu 26 jaar, een werkgroep is elke maandag in de weer in dit paradijsje. Al vele mensen hebben deze bijzondere plek ontdekt, de meesten komen voor de rust, anderen voor een picknick. Velen komen om de natuur te bewonderen, de planten, de insecten en de vogels. Vooral vogelfotografen weten de vogelkijkhut zeer te waarderen. Menig vogel is hier al waargenomen, ook de minder voorkomende, zoals goudvink, appelvink enz. Kortom er is van alles te beleven en er valt veel te genieten.

Boomgaard

In 1996 toen de natuurtuin aangelegd is, werd er door de gemeente Dongen een aantal fruitbomen geschonken. De boomgaard bestaat uit oude rassen hoogstamfruit, appels, peren en enkele pruimenbomen. Onder de fruitbomen krijgen allerlei planten de kans, om tot bloeien te komen. Voor wie goed kijkt, zal zeker de wespenorchis kunnen ontdekken. In het voorjaar geven de fruitbomen de eerste kleur aan de tuin, met hun prachtige bloesem. Als het fruit rijp is, dan kunt u er de vruchten van plukken. Natuurlijk is het fruit puur en onbespoten, dus niet altijd even gaaf, maar wel prima van smaak. Verderop in de tuin staan ook nog een aantal notenbomen en ook die vinden gretig aftrek, bij mens, maar ook bij dier, de eekhoorn weet ze zeker te waarderen.

Hagen

Hagen spelen een belangrijke rol, ze omsluiten de tuin, waardoor er een natuurlijke afscheiding ontstaat. Ze geven beschutting en houden de wind buiten, wat resulteert in een aangenaam klimaat. Verder geven ze een prima broedplaats voor tal van vogels, vele vogels weten dit te waarderen. Ook insecten vinden een haag aantrekkelijk, zoals kevers, wat denkt u van de mei- en junikever, die weten een meidoornhaag wel te vinden. Ook vlinders zitten graag in hagen, ze slapen er en sommigen overwinteren in de bladhoudende beukenhagen. Rupsen, luizen enz. ze zitten er graag in en snoepen van het jonge blad. Op zich weer goed voor hun natuurlijke vijand, welke wij weer mooi vinden, de vogels. Vogels profiteren van de vruchten en bessen in de tuin en aan de hagen. Sleedoorn, meidoorn en kardinaalsmuts zijn bekende soorten die veel bessen voort brengen en daar komen vogels de winter mee door.

Bijen

Als gast in de tuin zijn bijen van harte welkom, vooral de wilde solitaire bijen kunnen de tuin waarderen. Maar ook de honingbijen gedijen goed, imkersvereniging Ambrosius heeft in Natuurtuin Kandoel haar eigen plek. Veel leden van die vereniging hebben hun korven of kasten in de bijenstand staan. Steeds meer komt het zogenaamde biologisch imkeren in de belangstelling te staan. Bijen zijn nodig voor natuurlijke bestuiving van vele planten. Maar ook de wilde bijen spelen in deze een belangrijke rol. Hommels, en solitaire bijen zoeken de bloemen in de tuin op, ze halen er hun voedsel. Planten verleiden deze insecten met hun geur en kleur, en haast automatisch worden deze planten bestoven. De bloemen beschikken over een mechanisme, waarmee ze de bij wat stuifmeel meegeven. De bij vliegt naar een andere plant en zonder dat deze er zelf erg in heeft, laat hij het stuifmeel achter op de stamper van een soortgelijke plant. De bestuiving is dan een feit, het verhaal van de bloemetjes en bijen is zo verteld.

Vijver

Water is onmisbaar, eigenlijk in elke tuin, niets groeit er zonder water. Water is een bron van leven, zonder zou er onmogelijk iets kunnen groeien. De grote vijver is dit jaar door Brabants Landschap opgeschoond, goed voor de ontwikkeling van het waterleven. Planten krijgen weer de ruimte om uit te groeien. Veel insecten zijn puur afhankelijk van water, allerlei beestjes leggen er hun eitjes in. Larven van libellen leven als larve vaak enkele jaren in het water. Kikkers, padden, en salamanders, ze zoeken het water op, om er te paren en hun eitjes te leggen. Wie kent er niet de dikkopjes, die in kluiten bijeen rond zwemmen. In Kandoel is regelmatig het kikkerconcert te horen, op de bladeren van de waterplomp zie je ze zitten, als je geluk hebt. Zwaluwen halen bij de vijver de modder, om er hun nesten mee te bouwen. Andere vogels komen er voor een verfrissend bad, of om te drinken. Ook als visplaats is de vijver aantrekkelijk, voor de reiger en de kleurrijke ijsvogel. Een heuse ijsvogelwand maakt de vijver af.

Bloemenvelden

Wij als mens vinden bloemen prachtig om te zien, voor natuurlijk leven zijn ze onmisbaar. Een goede mix van wilde bloemen is voor vlinders, bijen, hommels, sluipwespen, zweefvliegen, sprinkhanen, spinnen enz. onmisbaar. Ze zoeken er hun voedsel, maar zeker zo belangrijk, ze leggen er hun eitjes op. Later in het jaar vormen de zaaddozen een voedselvoorraad voor vogels. Ook distels, bereklauwen en brandnetels horen in een natuurtuin thuis. De brandnetel is een bij velen ongewenste plant, toch kunnen met name vlinders niet zonder ze. Veel soorten leggen hun eitjes op de onderkant van brandnetelbladeren. De daaruit komende rupsen vreten dan de brandnetel kaal, verpoppen en zorgen voor een nieuwe generatie vlinders. De kleurenpracht is voor ons als mens zeer aantrekkelijk, hoe bonter van kleur, hoe mooier we het vinden. Klaprozen, korenbloemen, kaasjeskruid, wie vindt deze bloemen niet fantastisch.

Uitnodiging

Natuurvereniging Ken en Geniet, maar ook imkervereniging Ambrosius willen u uitnodigen, om de tuin te komen bezichtigen. Zaterdag 8 juli verzorgen beide verenigingen een open dag in Natuurtuin Kandoel. De poort gaat open vanaf 10:00 uur tot 16:00 uur. U kunt dan deelnemen aan een rondleiding, of zelf rond struinen. Hebt u vragen, dan kunt u daarmee terecht bij de vrijwilligers in de tuin. De tuin vindt u in het pad dat uitkomt aan de Groenstraat, ongeveer daar waar deze over gaat in de Doelstraat. Een parkeerplek hebben we helaas niet, dus kom zoveel mogelijk op de fiets, of parkeer iets verder van de tuin op het parkeerterrein van de hondensport, naast de sporthal. We hebben geen horeca op de tuin, maar wel voldoende picknickplekken. Kom en geniet.

Christ Grootzwagers, Natuurvereniging Ken en Geniet.