Het gebouw is ontwricht en onstabiel. Een grote betonnen balk is naar beneden gekomen. Bomen staan te wankelen. Op veel plekken ligt glas. Brokstukken van de muur dreigen naar beneden te vallen. Een reddingshond is net de puinhopen in gestuurd op zoek naar levenstekens en bleef op bepaald moment blaffen. Dat betekent dat er slachtoffers onder het puin liggen. Het ziet er indrukwekkend uit, maar gelukkig is het slechts een oefening. Afgelopen maandag vond er namelijk een grote brandweeroefening plaats in de Noorderpoort, met speciale teams voor redding bij zeer grote incidenten.

Door Ruth Wilmans

Twee bussen zijn de voormalige basisschool Noorderpoort binnengereden. Vandaag is er een schoolreis gepland. Ooggetuigen vertellen dat beide bussen kwamen aanrijden waarbij er een bus begon te versnellen en in botsing kwam met de andere bus. Kinderen waren waarschijnlijk nog niet in de school, maar wel de leerkrachten. Vier personen - waaronder de directeur - drie vrouwen en een man worden vermist. De buschauffeurs zijn waarschijnlijk nog in de bus. De school rondom de bus is ingestort. Wat nog overeind staat is zeer onstabiel. De lokale brandweer is ter plaatse maar kan het pand niet betreden en hebben de Specialisme Technische Hulpverlening (STH) opgeroepen. Gezien de omvang wordt het opgeschaald met een Nederlandse Urban Search and Rescue team (USAR team).

Wie doet er aan mee

Wat moet je doen als dit gebeurt? En in welke volgorde? En hoe moeten de teams samenwerken? Dat is de opdracht die de mannen en vrouwen van het team STH van Brandweer Nederland en het team van het Nederlandse Urban Search and Rescue team (USAR.NL) hebben. Ze krijgen daarbij ook hulp van een aantal Lotus personen; acteurs die zwaargewonde slachtoffers spelen. Die zijn in de gecrashte bus en later ook diep onder de betonnen plaat, waarop de bus staat.

Interesse

De buurt is gewaarschuwd dat er de hele week oefeningen zijn. Zij mogen ook komen kijken. Alle vrachtwagens van brandweer en USAR staan vlakbij de school. Basisschool de Biezenkring komt waarschijnlijk met kinderen op weg naar hun gymlokaal even langs. Als ze maar goed achter de linten blijven. Ook de burgemeester en wethouders laten zich infomeren over de oefening. Patrick Smulders van team STH leidt deze oefening en houdt het overzicht. Hij grijpt ook in als een van de STH teamleden naar zijn idee gevaar loopt bij het stabiliseren van een muur. Er kan een stuk puin naar beneden vallen.

Veiligheid

Het voorbereidingsteam heeft vorige week bijzonder werk gedaan. De twee bussen staan er, half in de school verdwenen. Het is een volstrekt onoverzichtelijke situatie, zoals de situatie bij een echte ramp mogelijk ook zou zijn. Tevens zijn er verstopte tunnels gemaakt waardoorheen de ‘verongelukte personen’ veilig onder de vloer kunnen komen. De hulpverleners gaan met overleg te werk. Allereerst moeten ze letten op hun eigen veiligheid. De grote betonnen staven moeten daarvoor op verschillende plekken gezekerd worden, zodat deze niet naar beneden kunnen schuiven en mogelijk iemand verpletteren. De muur van de school wordt gezekerd en de ruiten van de bus wordt ingeslagen. Na een tijdje wordt een zogenaamd bewusteloze vrouw op een brancard uit de bus gehaald en er wordt gereanimeerd op de reanimatiepop die naast haar ligt.

Gemeente en bedrijven

Het is bijzonder dat deze grote oefening in Dongen kan plaatsvinden vertelt Smulders. Het schoolgebouw staat al een tijd leeg en ze zijn getipt door Paul Biekens over de mogelijkheid. De school wordt binnenkort gesloopt. “We zijn de gemeente heel dankbaar voor de goede samenwerking. Ook hebben plaatselijke bedrijven zoals Dycore, van Laarhoven en C-Infra en geholpen, zoals het sponsoren van de grote betonstaven en het vervoer en gebruik van een kraan bij het opbouwen”, zegt Smulders.

Getrainde hond

De oefening gaat verder. Er wordt wederom een hond ingezet, op zoek naar signalen van ademhaling en menselijke geur ergens diep onder het puin. Sabine Comello, de hondentrainster die met het USAR team naar Turkije ging, is heel tevreden over de spaniël Stevie. Hij is 3,5 jaar oud en doet het heel goed. We zien hem enthousiast in en onder de bus zoeken, horen hem rondscharrelen in het puin en het glas. Dan blaft hij weer; hij heeft iemand gevonden. Stevie houdt van zijn werk en krijgt een hondenspeeltje en de dankbaarheid van zijn bazin als beloning. Op het einde van de dag wordt met de teams de dag doorgesproken en geëvalueerd.

De volgende dag komen er twee nieuwe ploegen. Daarvoor wordt het terrein weer in de oorspronkelijke, onstabiele staat teruggebracht. In totaal oefenen er tien teams deze week. Alle teams krijgen dezelfde praktijksituatie. Dat gaat zo door tot en met vrijdag.