Veteranen van alle leeftijden en hun familie verzamelen zich in de grote binnenruimte van het gemeentehuis voor de regionale veteranendag. Dit jaar heeft de gemeente Dongen deze dag georganiseerd. Burgemeester Marnix Bakermans heet iedereen welkom. Brigadecommandant van de 13e lichte brigade te Oirschot, Gert-Jan Kooij, spreekt over de recente dreigingen en wat het betekent om veteraan te zijn. De heer Moorman introduceert een nieuw veteranentenue. Buiten op het parkeerterrein stelde defensie allerlei materialen en voertuigen op, sommige uit het verleden maar ook hedendaags materiaal. Binnen zijn er beelden van de foto-expositie ’Helmen vol verhalen’.

Door Ruth Wilmans

De belangstelling voor deze dag is groot. Burgemeester Bakermans stelt in zijn openingswoord de vraag of onze westerse ideeën over democratie, normen en waarden ook de oplossingen voor conflicten bieden. Hij refereert aan de zin van vredesmissies, vooral als je constateert dat landen na het vertrek van de missie soms weer terugvallen. Als antwoord hierop haalt hij een uitspraak aan van Sjaak van Zon, voorzitter van de vereniging militaire veteranen Dongen, die zegt: ”Ieder mens moet altijd een kans krijgen op een beter leven. Zonder geweld, zonder ellende. Daarom zullen we een volgende keer opnieuw de keuze maken om toch te gaan.” Dat antwoord, aldus Bakermans, ”vind ik heel overtuigend.”

Altijd spannend

Commandant Gert-Jan Kooij vindt het ’een eer om hier te zijn’ en spreekt de veteranen en hun familie toe. Een veteraan zijn betekent voor hem: iemand die onder zware omstandigheden, vaak in de hitte, langdurig van huis is. ”Uitgezonden zijn is altijd spannend en af en toe ook leuk,” zegt Kooij. ”Je zit gezellig met elkaar aan tafel, en daar geniet je van. Maar een minuut later kan het anders zijn. Je gaat met zware bepakking. Je weet niet wat er om je heen gebeurt, en je verliest ook collega’s. De familie zit thuis en zij moeten de uitgezonden militairen missen; voor hen is het misschien nog wel spannender.”

Nieuwe oorlogen

Kooij refereert ook aan het begin van de oorlog in Oekraïne. “Het was een game-changer in de wereld”, zegt hij. “Er was altijd vrede in Europa en na 24 februari ineens niet meer. We dachten dat er nooit meer op deze manier oorlog gevoerd zou worden na 1914-1918; met tanks en loopgraven. Het is vreselijk wat er in Oekraïne gebeurt. En de Oekraïners doen het werk voor ons. En toen kwam Hamas op 7 oktober.” Kooij waarschuwt na aanleiding hier van, dat de dreiging en de gevolgen hier naar toe komen als het in die gebieden uit de hand loopt. Dat wij er in Nederland meer last van gaan krijgen. “Defensie is de verzekering van Nederland” zegt Kooij. “En het zijn de mensen die het doen. Mensen maken het verschil.”

Opschalen

Over ruim een jaar organiseert Defensie een grote oefening in Polen en Litouwen, waarvoor Kooij de brigade in Oirschot aan het voorbereiden is. Hij verwacht het modernste nieuwe materiaal aan te schaffen en in te zetten, ook omdat veel bestaand Nederlands materiaal aan Oekraïne is gegeven. De brigade in Oirschot moet dan 4500 mensen tellen. ”Het gaat goed, we zitten nu op zo’n 86%. Het is een druk programma om volgend jaar klaar te staan. De taak is niet leuk, maar het samen met de mensen doen wel. En hopelijk is het niet nodig.”

Reünie

De regionale dag is een belangrijke bijeenkomst voor de veteranen. Het is tevens een dag van ontmoeting met oude bekenden, het weerzien en het ophalen van herinneringen. Velen kennen elkaar en de reünie-sfeer is hoog. Uiteraard wordt de traditionele Dongen rijstmaaltijd geserveerd. Er is veel belangstelling voor het nieuwe veteranen tenue dat aangemeten kan worden. Buiten is het terrein toegankelijk voor alle Dongenaren. De Irene brigade heeft een historisch kampement opgebouwd en draagt uniformen die ze droegen tijdens de bevrijding van Nederland in de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast kan men buiten een aantal militaire voertuigen bekijken en het nieuwste uniform dat binnenkort door het leger gebruikt zal worden. Veel jonge militairen zijn bereid om overal uitleg over te geven. Er zijn genoeg Dongenaren die met hun kinderen een kijkje komen nemen.