Voordat de leden van het Lagerhuis Debat Team van het Cambreur College in debat gingen met een aantal leden van de Dongense gemeenteraad en college, kregen zij een masterclass debatteren door Tweede Kamerlid Inge van Dijk (CDA).

Door Lia van Gool

Tweede Kamerlid Inge van Dijk

Tijdens de masterclass kregen de deelnemers een aantal tips over de kunst van het debatteren. Een paar voorbeelden: trucjes aanleren, dichtbij jezelf blijven, het publiek voor je winnen met een onverwachte opmerking en spelen op de bal én de man. Inge van Dijk omschreef zichzelf als ‘geen trucjespoliticus’, omdat ze dat niet zo goed kan. Op de presentatie die zij liet zien, stond op een gegeven moment ‘reps, reps, reps’. Voor sommige aanwezigen was even onduidelijk wat dat betekent. Het blijken gewoon herhalingen te zijn. Inge van Dijk ging zo op in haar verhaal dat zij al aan het einde was voordat zij er zelf erg in had. De leerlingen én de leden van het team gemeente hebben met aandacht geluisterd én genoten van de masterclass.

Jury

Tijd voor het echte werk, het debatteren. De avond werd ingeleid door Donald Meulensteen, organisatieadviseur van de gemeente. Hij stelde in het kort de jury voor, bestaande uit wethouder Denise Kunst, Tweede Kamerlid Inge van Dijk en burgemeester Marnix Bakermans. Daarna stelde het team Cambreur zich voor, tien meiden en jongens, in leeftijd variërend van 16 tot 18 jaar. Voor sommigen was het de eerste keer dat zij aan de debatavond deelnamen, anderen deden al vaker mee. Ook de leden van het team gemeente stelden zich voor.

Seks

“Ik wil het met jullie hebben over seks”, zo leidde Donald Meulensteen de eerste stelling in: ‘Dat jongeren op latere leeftijd seksueel actief worden, is een goede ontwikkeling’. Team Cambreur was tegen deze stelling, team gemeente voor. Er kwam van alles naar voren. Vanuit het team gemeente werden opmerkingen gemaakt als ‘krijg er les over, gooi niet je kleren uit en begin ermee’ en ‘geef eerder grenzen aan’, ‘meiden, kies voor jezelf’. Team Cambreur was het hier duidelijk niet mee eens: ‘je kunt ook knuffelen, je leert grenzen op jonge leeftijd’ en ‘ik heb een biologieleraar die maagd is, seks is gewoon leuk’. De oudere mensen van het gemeente-team vonden dat de jongeren nog lang genoeg seks kunnen hebben, omdat zij ‘allemaal honderd worden’. Volgens het gemeenteteam is het aantal tienerzwangerschappen afgenomen sinds jongeren op latere leeftijd actief worden. Het Cambreur-team vond dat je moest doen wat je fijn vindt, dat hoort bij je ontwikkeling. Na die opmerking was de acht minuten debatteertijd voorbij. De jury was eenstemmig: “De winnaars zitten aan de rechterzijde… de leerlingen waren supergoed, gebruikten humor en hadden een hele andere invalshoek.” Wel werd aangeraden de rust erin te houden.

Plantaardig

Bij stelling 2: ‘Plantaardig eten moet de nieuwe norm worden’, was het Cambreur-team vóór en de gemeente tegen. Volgens team gemeente zijn we ‘nog niet klaar voor plantaardig eten’. Het Cambreur vond plantaardig eten juist heel inclusief. “Niemand wordt hierbij uitgesloten. Er is voor iedereen wat als je bijvoorbeeld een buffet hebt.” Natuurlijk was de gemeente het er niet mee eens. Volgens een van de leden kom je heel wat voedingsstoffen tekort als je alleen plantaardig eet en zijn er dan heel veel diëtisten nodig. Het Cambreur-team reageerde met: ”Het is een proces. Bovendien leven mensen die vegetarisch eten acht jaar langer.” De gemeente vond vooral keuzevrijheid belangrijk en wees op het feit dat er vanavond wortels en komkommers op tafel staan. Na de opmerking dat plantaardig eten beter zou zijn voor de maatschappij en de gezondheid, maakte team gemeente de opmerking dat team Cambreur haar ‘al kwijt was’. Deze deelnemer aan het debat was duidelijk even de draad kwijt. “En vanavond zaten er geen ballen in de soep. Het lijkt alsof vlees eten crimineel is, maar ik heb er niks op tegen.” Hoewel team Cambreur vond dat de norm om plantaardig te eten geen verplichting moest worden, vonden de leden van dit team dat vlees niet goed is voor ons en de wereld. De gemeente had het laatste woord, met de opmerking ‘ik ben benieuwd hoe de discussies thuis gaan, de norm is geen goed idee’.

Pittige ronde

De gespreksleider noemde het debat naar aanleiding van stelling 2 een pittige ronde. Jurylid Denise Kunst reageerde: ”Mensen, het is maar een spel. Het is wel mooi om de felheid en de emotie te zien.” Ook Inge van Dijk vond het een mooie ronde. “Het was mooi om te zien dat vijf Cambreurleerlingen gingen staan toen Stijn Sips aan het woord was.” Zij miste wel de volgende generatie en vond dat er te veel feiten gebruikt waren. De stand was na deze stelling 1-1.

Omgedraaid

Tot slot stelling 3, waarbij de groepen zowel vóór als tegen de stelling waren. Halverwege werden de standpunten omgedraaid, op aangeven van de gespreksleider. Het debat over de stelling: ’De verkiezingsoverwinning van rechtse partijen zet Nederland op achterstand barstte los.

Fel

Er kwamen onderwerpen aan de orde als de toeslagenaffaire, Planet B, op jezelf wonen. De discussie ging alle kanten uit, in eerste instantie was het Cambreur voor en de gemeente tegen. Leerlingen van het Cambreur reageerden fel. “Ik ben een allochtone- en moslim-Nederlander. Het maakt niet uit of je lang in Nederland woont. Er heerst onrust.” De gemeente vroeg op een gegeven moment of de leerlingen thuis woonden of zelfstandig. De reactie was fel: “Natuurlijk ga ik niet op mezelf. Ik ben 17!” Dezelfde leerling ging verder: “Nederland is voor 80% EU. Wij willen niet nog minder geld.”

Snel en gevat

Plotseling moesten de debatterenden van mening veranderen: de gemeente voor en Cambreur tegen. De gemeente reageerde op een feit dat Inge van Dijk naar voren had gebracht over de toeslagenaffaire. “Een ouder krijgt pas in 2027 geld terug. Daarvoor zijn jullie verantwoordelijk. Daar hoor ik niet bij.” Het Cambreur reageerde snel en gevat: ”Dit is wat Nederland wil, Stijn.” Vervolgens reageerde de gemeente: “Willen wij echt dat kunst, cultuur en onderwijs minder geld krijgen? En dat de klimaatmaatregelen teruggedraaid worden? Planet B is er niet.” Een leerling van het Cambreur wilde in de zorg. “Het is belangrijk dat ‘the next generation’ de zorg krijgt die wij willen.”

Leuk debatje

En zo kwam aan het debat een einde. Het juryoordeel was duidelijk. “Het was leuk om te zien”, zei Denise Kunst. “Ik heb van de lokale politiek uitspraken gehoord die ik er niet achter had gezocht.” Marnix Bakermans vond het ‘een leuk debatje’ en zei tegen de leerlingen van het Cambreur College: “Jullie gebruikten meer je gevoel. Neem dit mee naar de provinciale voorronde ‘Op weg naar het Lagerhuis’ op 1 maart.”

‘Slachtoffers’

Duidelijk is dat de leerlingen van het Cambreur College als winnaar uit dit debat zijn gekomen. De gemeente gaat zich als ‘slachtoffer’ gedragen. Het laatste woord was aan de burgemeester, die alle mensen die deze avond hebben georganiseerd bedankte. “Blijf oefenen, nodig de ‘slachtoffers’ uit, dat vinden ze leuk”, richtte hij zich tot de leerlingen van het Cambreur College. Na deze heftige en soms felle debatavond werd door deelnemers en toeschouwers nog lang nagepraat in de hal van het gemeentehuis.