Deze week presenteren wij jullie in deze rubriek een kleurenfoto van Frans Schrijver. Vaste lezers van deze rubriek kunnen zich ongetwijfeld fraai fotowerk van hem herinneren. Ik laat Frans deze keer zelf aan het woord.

In 2020 waren we o.a. in de provincie Groningen en hebben toen een bezoek gebracht aan het Museum van Henk Helmantel in Westeremden.

Westeremden ligt tussen Groningen en Eemshaven. Het ligt op zo’n 25 km ten noordoosten van Groningen in de buurt van Loppersum.

We hadden wel eens gehoord van Henk Helmantel, maar echt kennen, deden we zijn werk nog niet.

In Westeremden is Helmantel geboren (1945) en getogen. En op jonge leeftijd bleek hij aanleg te hebben voor tekenen. Hij volgde van 1961 tot 1965 de opleiding tot kunstschilder aan de Academie Minerva in Groningen.

We hebben in 2020 zijn museum in Westeremden bezocht. Hij woont zelf in een WEEM, dat is een pastorie. Die pastorie heeft hij eigenhandig afgebroken en opnieuw opgebouwd, maar hij heeft er tevens ook een aantal ”schuren” bijgebouwd, nu tentoonstellingsruimten, waar heel veel werken van hem tentoongesteld worden.

Je denkt wellicht dat deze man afkomstig is uit een welgestelde familie, omdat hij zo’n pastorie en bijgebouwen vanaf de grond weer heeft opgebouwd. Nee. Hij heeft al zijn bezit vergaard door de verkoop van zijn werken. Hij is zelfs in het bezit van 3 Rembrandts, die al eens gestolen zijn en weer teruggevonden. Maar ook vele tentoonstellingen in zowel Nederland (o.a. Groninger Museum en het Stedelijk Museum in Amsterdam), maar ook ver daarbuiten, o.a. in Azië, hebben zijn werken bekendheid gegeven.

Door die bekendheid heeft hij zijn werk ook laten uitbrengen op wenskaarten, verjaardagskalenders, puzzels, spellen, agenda’s, kerstballen, koelkastmagneten, boekenleggers en ook op hoesjes van cd’s.

Wat trok ons zo aan in zijn werk? Eigenlijk de gave van de fotografische schilderkunst. Hij wordt beschouwd als een fijnschilder. Hij geeft zijn onderwerpen op een realistische manier weer.

Met name veel stillevens en interieurs van middeleeuwse kerken en kloosters. Mijn keuze voor de interieurs van kerken en kloosters.

Hij richt zich met name op de romaanse en op vroeg-gotische bouwkunst. Zeg maar van 1000 – 1500 na Christus. Zijn christelijke levensovertuiging speelt een belangrijke rol in zijn beleving van schepping en cultuur. De invloed van de zeventiende-eeuwse schilderkunst is merkbaar aanwezig, vooral van Rembrandt en Vermeer wat betreft lichtbehandeling.

De schoonheidsbeleving die in de stillevens centraal staat, zie je ook terug in de kerkinterieurs. Al zijn schilderijen van interieurs stralen soberheid en sereniteit uit. Maar door de toepassing van het perspectief wordt ook de suggestie gewekt van ruimtelijkheid. Opmerkelijk is dat er bijna nooit levende wezens afgebeeld worden in de kerkelijke interieurs. Dit benadrukt nog meer de stilte, het verstilde in de gebouwen. Maar bovenal valt de lichtinval, zoals de oudere meesters dat hanteerden, op. Opvallend is het gebruik van ingekakt rood. (terra) (zie rechterzijde van de foto)

Tot volgende week.

Bent u geïnteresseerd? Neem contact op met Henk van Roode: henkvanroode@ziggo.nl