Het is vrijdag 29 maart. Zo’n 3 weken geleden begon voor moslims de maand ramadan. Tijdens deze maand eten en drinken zij niets tussen dageraad (ruim voor zonsopkomst) en zonsondergang. Uw correspondent wordt heel gastvrij uitgenodigd voor iftar: de maaltijd die na zonsondergang het vasten van die dag breekt. Een mooi moment kennis te maken met het gezin van Neşe, Hasan Ozturk en hun kinderen: zoon Mustafa Kaan en dochter Irem, en om te kijken hoe het met ze gaat tijdens deze vastenperiode.

Door Ruth Wilmans

Vasten

Het wordt meteen al duidelijk. Het gaat goed met ze. Ze hebben al zo vaak meegedaan aan de ramadan dat het weinig moeite kost om een maand te vasten. De oudsten deden al mee sinds hun twaalfde. Dochter Irem doet zelfs mee vanaf haar negende. Vader Hasan heeft vanmorgen tussen 3.00 en 4.00 uur de wekker gezet. Hij dekt de tafel en roept dan de kinderen. Ze eten samen naar keuze tosti’s, een broodje appelstroop, een gebakken of gekookt ei en drinken voldoende water. Mamma Neşe eet één keer per dag: alleen ’s avonds. Als haar man opstaat, drinkt ze wat water en gaat dan weer slapen. “Dat bekomt me beter”, zegt ze. “Voor mij is slapen belangrijker dan eten.”

Echtpaar

Neşe (45) woont vanaf haar 12e jaar in Nederland. Ze onderhoudt haar gezin met veel energie en werkt vier dagen in de week bij Montis, waar ze stoelen bekleedt met stof en leer. “Leuk werk”, vindt ze. Neşe ontmoet tijdens een bezoek aan Turkije Hasan (55) in haar geboortedorp, ze trouwen in 2003 en een jaar later komt Hasan naar Nederland. Hij studeerde diergeneeskunde in Turkije, maar daar kan hij in Nederland eerst niets mee. Daarom doet hij allerlei ander werk. Hij volgde een opleiding van 6 maanden en werkt sinds 2010, onder toezicht van een dierenarts, als keurmeester van vlees in slachterijen en bewaakt de voedselveiligheid. Hij controleert of het vlees op gebied van hygiëne goed is en veilig is voor consumptie.

Kinderen

Mustafa Kaan (16) volgt het tweetalig 4 vwo van het Cambreur College. Toen hij op zijn 12e begon met de ramadan, ging hij veel eten maar dat deed hem niet zo goed. “Ik probeer nu te eten wat me echt vult, dan wacht ik twee uurtjes en dan eet ik nog een dessert. Het is niet heel moeilijk. Ik heb zelfs meer energie overdag”, vindt hij. ”Ik ben fan van vechtsporten. Ik doe zelf al 10 jaar aan karate en heb de bruine band. Ik train twee keer per week en ik kijk graag naar verschillende martial arts.” Zus Irem (12) doet ook al een paar jaar karate, maar in de junior groep. ”Je raakt elkaar niet tijdens karate, maar je leert wel hoe je moet blokken, trappen en stoten. Karate is fijn”, zegt Irem. ”Je kunt lekker je kracht geven.” Irem zit in de 1e klas mavo-havo van het Cambreur. Ze wil later nog vwo doen, want ze wil huisarts worden. Het is haar 3e keer dat ze volledig aan de ramadan meedoet. Na een dagje wennen ’gaat het heel goed, geen enkel probleem’.

Islam

Het vasten is een van de vijf zuilen van het geloof. “Wat daar ook bij hoort, is geen slechte dingen zeggen”, zegt Mustafa Kaan. “We noemen het ‘vasten met de mond’. Ook denken we telkens na denken over hoe we dingen beter kunnen doen, we bidden en we doen giften. Eigenlijk willen we spiritueel opnieuw geboren worden tijdens deze periode”, legt Mustafa uit. Hij toont hoe hij zijn gebeden en de bijbehorende bewegingen doet op zijn gebedsmat en hij vertelt meer over de islam. “Er zit een engel op mijn beide schouders”, zegt hij. “Rechts een die mijn goede daden opschrijft, links eentje die mijn slechte daden opschrijft. Gelukkig kunnen mijn slechte daden verwijderd worden.”

Genieten

En dan is het tijd voor iftar. De tafel staat vol lekkernijen, die Neşe met hulp van Hasan heeft gemaakt. Een versgebakken Turks brood, linzensoep, dadels, tzatziki, een frisse salade, rijst met groenten, een bolletje gehakt in aubergine gewikkeld. Heel smaakvol en opvallend licht verteerbaar. Het is allemaal heerlijk! Na het opruimen, eten we nog een dessert en drinken we thee. De gesprekken verruimen zich naar paarden, de functie van de koning en het wonen in het rustige Dongen. De avond vliegt om.